Tin tức Thế giới

Những thông tin gần đây về các sự cố liên quan đến hệ thống mạng của Nga và Ukraine chưa được xác thực và cũng chưa có công bố chi tiết nào từ các nhà chức trách. Quy mô và tần suất tấn công của cuộc chiến tranh mạng từ đầu tháng 3, thời điểm căng thẳng giữa Nga và Ukraine vẫn chưa thể hiện rõ nhiều so với các hoạt động “giao tranh” thường ngày. Tuy nhiên, sự “bình thường” này khác  biệt với những cuộc tấn công dồn dập bằng phương thức từ chối dịch vụ hàng loạt (DoS) tại thời điểm diễn ra xung đột Nga - Estonia năm 2007 và Nga - Georgia năm 2008.

Kiev ngày 2/2/2014 tại cuộc biểu tình Euro Maidan

Năm 2007, những cuộc tấn công mạng dồn dập vào các cơ sở chính trị và tài chính của Estonia cũng bị phương Tây cáo buộc do Nga thực hiện. Trong khoảng thời gian từ tháng 7-8/2008, nhiều đợt tấn công từ chối dịch vụ lại nhắm vào các website của Georgia làm tê liệt hầu hết các trang web chính phủ nước này và chỉ trong vòng 5 ngày hệ thống thông tin của Georgia hoàn toàn sụp đổ.

Điểm khác biệt đầu tiên trong cuộc đối đầu giữa Nga –Ukraine chính là việc một điểm kết nối trung chuyển IXP (IXP - nút giao thông quan trọng đối với Internet) nằm ở Crimea đã bị quân đội Nga kiểm soát vào đầu tháng 3 vừa rồi. Nhà cung cấp dịch vụ viễn thông Ukraine -Ukrtelecom JSC đã mất liên lạc dịch vụ với khu tự trị Crimea và nhiều khu vực khác của Ukraine từ khi căng thẳng với Nga xảy ra.
Chính phủ Ukraine trước đó bị cáo buộc đã hỗ trợ cho các cuộc tấn công vào điện thoại di động của nhiều thành viên quốc hội ở Kiev. Tuy nhiên điều này chưa được chứng thực từ nhà cầm quyền mới của Ukraine, nhưng cho dù vụ việc này được xác minh rõ ràng thì cũng chỉ đơn giản nhấn mạnh sự suy yếu của cuộc chiến công nghệ giữa 2 nước. Ngay cả sự việc khống chế điểm IXP tại Crimea cũng chỉ mang tính chất kiểm soát hệ thống thông tin để tạo điều kiện cho các hoạt động truyền thông khác.

Cyber War với sự tham gia của nhiều quốc gia

Chiến tranh thông tin

Cả hai cuộc tấn công  mạng vào website của Hội đồng An ninh Quốc gia và Bộ Quốc phòng minh hoạch khía cạnh quan trọng của kế hoạt dài hơi của Nga, không còn tự phát như trước thời điểm thành lập Bộ tư lệnh Tác chiến không gian mạng. Tại thời điểm hiện tại, nhiều nước phương Tây vẫn đang còn mặc định đây là các cuộc tấn công không gian mạng (cyber war), nhưng trên thực tế thì nó thuộc thể loại rộng hơn nhiều, đó chính là chiến tranh thông tin (information war). Cuộc chiến thông tin có phạm vi tấn công rộng và toàn diện mang tầm quốc gia chứ không đơn thuần chỉ nhắm vào phương diện kĩ thuật. Các chiến dịch thông tin được triển khai trên nhiều mặt trận từ phía Nga. Các mục tiêu ban đầu là hệ thống báo chí trong Crimea và khống chế các đài phát thanh, truyền hình không thân Nga, giúp Nga kiểm soát được môi trường thông tin, ngăn chặn các nguồn tin bất lợi đối với các nhà lãnh đạo Nga.  
Ở thời điểm hiện tại, truyền thông địa phương của Crimea vẫn có hệ thống trực tuyến và rất bận rộn, còn đối với các phương tiện truyền thông trong khu vực không thân Nga và thậm chí các phóng viên nước ngoài thì hoạt động của họ ngày càng bị hạn chế. Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) cố gắng xâm nhập Crimea nhưng lại phải quay về. Theo hãng tin RIA Novosti của Nga, nhóm quan sát viên trên được cử đến theo lời mời của chính quyền mới tại Kiev. Đây là một yếu tố khác trong nỗ lực của Nga nhằm giành quyền kiểm soát thông tin tổng thể.

Binh lính Ukraine theo dõi đài truyền hình của Nga

Trong những ngày gần đây, cuộc tấn công thông tin được tập trung nhiều vào hệ thống truyền hình khi mà Hội đồng Quốc gia mới của Ukraine đã yêu cầu các đài truyền hình ngưng phát một số kênh như Rossiya 1, Channel One và NTV, và kênh tin tức Rossiya 24 của Nga, bao gồm cả phiên bản quốc tế. Đây là sự thất thủ của Ukraine trước cuộc chiến truyền hình khi mà cả 4 kênh nói tiếng Nga liên tiếp mô tả đất nước này đang bị tàn phá bởi “phần tử phát xít” và trên bờ vực của sự hỗn loạn và sụp đổ.

Trang web tin tức của giới truyền thông Ukraine như Telekrytyka đã tiên phong trong những nỗ lực để đối đầu với những gì mà họ gọi là “thao tác của sự kiện” và "lời nói dối công khai" của truyền hình Nga. Vấn đề làm thế nào để đối phó với sự tấn công của truyền hình Nga đã được tranh luận sôi nổi ở Ukraine trong những tuần gần đây. Một số nghị sĩ và các chuyên gia phương tiện truyền thông đã kêu gọi một chiến dịch đàn áp. Nhưng nhiều người khác cảnh báo rằng điều này có thể là "vô nghĩa và có hại".

Chiến tranh không gian chủ yếu xuất phát từ Ukraine

Truyền hình vẫn là công cụ số 1 của Nga

Vũ khí công nghệ trong chiến tranh không gian mạng Đầu tháng 3 vừa qua, Nga đã liên tiếp bị cáo buộc đứng sau sự việc phát tán các phần mềm độc hại nhắm vào chính phủ Mỹ và các nước châu Âu. Loại mã độc nguy hiểm đang đe dọa an ninh thông tin các quốc gia phát triển này có tên là Turla. Mã độc Turla giúp hacker thiết lập kiểm soát các mạng để khi cần thì lấy trộm dữ liệu và gửi về các máy chủ quản lý điều khiển. Theo các chuyên gia, Turla thuộc loại phần mềm độc hại như rootkit Agent.BTZ lần đầu được phát hiện trong mạng của Lầu Năm Góc năm 2008. Cho đến nay, người ta vẫn cho rằng vì Agent.BTZ mà lực lượng vũ trang Mỹ đã thường xuyên bị tấn công mạng. Theo Symantec, từ thời điểm phát hiện lần đầu năm 2008, gần 1.000 mạng máy tính trên thế giới đã bị nhiễm virus Turla và Agent.BTZ. Cho đến nay, người ta đã phát hiện hơn một trăm phiên bản đặc biệt của phần mềm độc hại Turla. Uroburos và chiến dịch Snake Uroburos được coi là loại rootkit tiên tiến đang hoạt động cho đến hiện tại kể từ khi lần đầu được phát hiện vào năm 2011. Mã độc này được sử dụng để lây nhiễm vào hệ thống mạng nhằm ăn cắp dữ liệu bằng cách thiết lập giả mạo mạng ngang hàng P2P. Uroburos có khả năng tấn công hệ điều hành Windows 32-bit và 64-bit. Uroburos là gì? Chiến dịch Snake Ouroboros (Hy-lạp) hay Oroboros là một ký hiệu cổ mô tả một con rắn cắn đuôi của chính nó và tạo thành một vòng tròn. Vòng tròn này tượng trưng cho đời người và tái sinh, dẫn đến bất tử. Còn mã độc Uroburos là rootkit, bao gồm hai tập tin: phần điều khiển và hệ thống tập tin ảo được mã hóa. Rootkit này có khả năng kiểm soát của máy tính bị nhiễm, thực hiện các lệnh tùy biến và ẩn trong từng hoạt động của hệ thống. Nó có thể ăn cắp thông tin, nắm bắt lưu lượng mạng. Cấu trúc mô đun của Uroburos cho phép mở rộng với các tính năng mới rất dễ dàng, mà qua đó cho khả năng linh hoạt và khó phát hiện. Theo báo cáo của G Data thì phần điều khiển Uroburos “là vô cùng phức tạp, nó được thiết kế rất rời rạc và khó khăn để nắm bắt”. Mã độc Uroburos được phát hiện trên thế giới Tính đặc thù của Uroburos là có thể kiểm tra mã độc Agent.BTZ trên máy tính, một trong những mã độc thành công trong việc lây nhiễm trên mạng lưới quân sự của Mỹ vào hồi năm 2008. Nếu Uroburos thấy Agent.btzworm thì nó không kích hoạt. Bằng cách chỉ huy máy bị nhiễm có kết nối Internet, Uroburos có thể lây nhiễm sang máy khác cùng trong mạng, ngay cả những máy không có kết nối Internet. Chỉ cần một vài ngày sau khi công bố thông tin về rootkit Uroburos, công ty BAE Systems Applied Intelligence cũng cáo buộc người Nga thực hiện một chiến dịch về điệp viên mạng với tên gọi SNAKE trong thời gian ít nhất là 8 năm. Uroburos mới phát hiện gần đây chỉ là một phần của chiến dịch SNAKE tổng thể.   Luật của Hacktivist Các tranh chấp, xung đột trong không gian mạng giữa Nga và Ukraine có thể liên quan tới thế lực thứ 3 như hacktivists hoặc lính đánh thuê trên mạng (cyber mercenaries) hoặc tồi tệ nhất là có sự tham gia bởi các nước như Mỹ hay Châu Âu. Phong trào hacktivist (tin tặc hoạt động vì mục tiêu chính trị – xã hội) đang ngày càng phát triển và phối hợp với các tổ chức phi chính phủ (NGO) để chống lại các mục tiêu chung. Nhiều địa chỉ URL của Nga, Ukraine đã bị tấn công từ các chiến dịch #OpUkraine, #OpRussia và được công khai trên các mạng xã hội lớn như VK, Odnoklassniki hay Facebook.  Các nhà hoạt động Ukraine đang bắt đầu chiến dịch chống lại các trang webhack của Nga. Trang web tiếng Ukraine Bimba, tự gọi mình là "vũ khí không gian mạng của cuộc cách mạng Maidan," đã mở chiến dịch tuyển dụng trực tuyến các tình nguyện viên mạng có mong muốn tham gia vào các cuộc tấn công chống lại Nga.  "Nhóm VK , # опПокращення , # OpUkraine, Anonymous, đã đưa một thông điệp chống lại nước Nga trên trang pastebin.com, đồng thời công bố một file dữ liệu SQL nội bộ của trang web đầu tư của chính phủ Nga- Crownservice.ru. Tuy nhiên những tổ chức như hacktivists thường sẽ là những con dao hai lưỡi khi mà họ tố cáo những điều không hợp pháp rồi lại hành động tương tự thì sẽ phản tác dụng.

                                                                                                                  Theo PC World VN.